در تصفیه خانه های فاضلاب، بلوئر هوادهی بایستی جریان های مختلف هوا را با فشار مشخصی برای شرایط مختلف محیطی تامین کند. معمولا هر بلوئر هوادهی تنها قادر به تامین بخشی از نیازهای شرایط بهره برداری است. از آن جایی که تامین دامنه ی گسترده ای از جریان هوا و فشار در تصفیه خانه ی فاضلاب ضروری است ، به منظور تنظیم و یا کاهش کار بلوئر، در زمینه ی طراحی سیستم بایستی به نکات مهمی توجه شود.
یکی از کاربردهای بلوئر هوادهی دمیدن هوا در دیفیوزرها است که اکسیژن لازم برای تصفیه میکروبیولوژیکی را تامین کند.
روش های انجام تنظیم و یا کاهش کار بلوئر هوادهی عبارتند از :
محل نصب یونیت هوادهی لازم است تمیز و عاری از گرد و خاک بوده، ترجیحا خشک و بدون رطوبت باشد. نصب یونیت در داخل یک اتاق حفاظت شده، بهتر از فضای آزاد و یا فضای مسقف مملو از گرد و غبار است. ضمنا محل نصب باید به گونه ای باشد که تعویض روغن بلوئر و فیلتر هوا و نیز کنترل های جاری یونیت به راحتی انجام پذیر باشد. سعی شود در تابلوی برق از تایمرنیز استفاده شود تا ساعات کارکرد بلوئر مشخص باشد.
به منظور جلوگیری از انتقال صوت توصیه می شود دیواره های اتاقک نصب بلوئر از دو ردیف سفال تو خالی ساخته شوند، سطح پنجره ها به اندازه حداقل کافی باشد، پنجره ها دو جداره باشند و محل های ورود هوا و تهویه، عایق صوت طراحی شوند.
تهویه بلوئر خانه به شرح ذیل توصیه می گردد:
این نوع از بلوئرها، هوادهی عمقی است و در مقایسه با سیستم های هوادهی سطحی دارای یک سری مزایا می باشد. مثلا هوادهی عمقی مشکلات راهبری و نگهداری کمتری نسبت به هوادهی سطحی دارد. علاوه بر این هواده های سطحی باعث پخش سلول های بیماری زا شده و راندمان انتقال اکسیژن در آن ها کمتر است. از نظر مصرف انرژی نیز هواده های سطحی بواسطه نیاز به ژروانه و موتور چرخش پروانه حدودا 10 درصد بیش تر از هواده های عمقی انرژی مصرف می کنند.
تعریف خاصی برای کیفیت خورندگی آب وجود ندارد زیرا فاکتورهایی چند در این خاصیت نقش دارند که هریک باید بصورت جداگانه بررسی گردند. با وجود این در بین عوامل فراوان خورندگی سه صفت ویژه آب خام در خورندگی فلزات بوسیله آن مسئول می باشند. این صفات بشرح زیر است:
آب هایی که دارای خاصیت خورندگی می باشند عبارتند از: آب های سبک مردابی، آب های چاههای کم عمق دارای PH پایین با سختی موقت کم و سختی دائم زیاد، آب های آهن دار، آب های گچ و آهک دار با محتوی CO2 بالا، آب های حاوی ماسه سبز و ذغال سنگ و آب های دارای کلر و یا کلر آزاد باقی مانده
برای آزمایش خاصیت خورندگی آب می توان آنرا مدتی در تماس با پودر سنگ مرمر یا گچ قرار داد. آزمایشهای اولیه و نهایی تعیین PH نشان می دهند که آیا آب کلسیم را در خود حل نموده و یا اینکه کلسیم ته نشین شده است اگر کلسیم در آب حل شده باشد، آب احتمالا بر روی آهن و فولاد و همچنین سیمان خورندگی دارد.
مساله مهمی که همواره در مورد آزمایش های خورندگی آب باید کنترل نمود بررسی قابلیت حل شدن سرب در آن می باشد، زیرا از آنجایی که سرب عنصر سمی است و قابلیت تجمع در بدن دارد مسائلی در رابطه با لوله کشی آب از جنس سرب پیش می آید.
از باکتری اشرشیا کلیفرم یا کلیفرم روده ای ( مدفوعی ) به عنوان شاخص بهداشتی بودن آب استفاده می شود. این شاخص معرفی آلودگی آب به فاضلاب های انسانی است. بنابراین بهداشتی بودن آب را مدنظر دارد.
چون علیرغم استفاده مکرر از این شاخص، بسیاری از افراد، احساس علمی درستی از آن ندارند از این رو در این مورد توضیح بیشتری داده می شود.
کلیفرم روده ای به تعداد میلیونی در روده بزرگ انسان وجود دارد بنابراین بیماری زا نیست. دلایل استفاده از کلیفرم روده ای بعنوان شاخص بهداشتی بودن آب عبارتند از :
1- در برابر شرایط نامساعد محیط مقاومت بالایی دارند بطوری که اگر بخاطر نامساعد بودن محیط، کلیفرم روده ای از بین برود می توان با اطمینان گفت که هیچ ویروس و باکتری بیماری زایی نمی تواند در آن محیط وجود داشته باشد.
2- تعداد این باکتری بسیار زیاد است بنابراین حتی در اثر رقیق شدن های مکرر هم می توان اطمینان داشت که اگر هر نوع باکتری در نمونه باشد حتما کلیفرم روده ای هم هست.
3- طرز تشخیص این باکتری در مقایسه با باکتری های بیماری زا،بسیار ساده و ارزان است.
4- چون این باکتری بیماری زا نیست از این رو وجود آن در نمونه آب خطری ایجاد نمی کند.
با توجه به مراتب فوق می توان گفت که آلودگی آب طبیعی به این باکتری می تواند هشداری به احتمال آلودگی آب به باکتری های بیماری زا و فاضلاب های انسانی باشد و در نتیجه اقدامات لازم برای بهداشتی کردن آب مطرح می شود.
واحد بیان غلظت این شاخص MPN است. در شرایط استاندار در فاضلاب تصفیه شده، MPN در یک لیتر از نمونه باید 200-300 باشد. در آب شرب MPN باید صفر باشد.
کلر در حضور رطوبت به شدت واکنش دهنده و بسیار خورنده است. گاز کلر محرک دستگاه تنفسی بوده و به عنوان گاز سمی طبقه بندی شده است. اثرات مواجهه با گاز کلر شامل خفگی، سرفه، آبریزش چشم، تحریک ملایم پوستی و تحریک ریه ها می شود. این اثرات وقتی ظاهر می شوند که غلظت کلر به 5-10ppm برسد. غلظت کلری که باعث ایجاد خطرات فوری برای زندگی و سلامتی می شود 10ppm تعیین شده است.
هیپوکلریت سدیم یک محرک دستگاه تنفسی بوده و باعث تخریب بافت های زنده می شود. باید از فراهم شدن شرایطی که ممکن است باعث ایجاد خطرات شدید می شوند مثل گرمای زیادی یا اختلاط با مواد ناسازگار جلوگیری شود. همچنین محلول های هیپوکلریت باعث رهاسازی یک جریان گاز می شوند که دارای بوی کلر به راحتی قابل تشخیص شده و به عنوان مونوکسید کلر معرفی شده است.
در حضور رطوبت، بخارات حاصله از کلر باعث خوردگی فلزاتی مثل آهن و مس می شوند. بنابراین نگهداری و ذخیره سازی محلول های هیپوکلریت سدیم به ملاحظات طراحی خاصی نیاز دارند زیرا باعث ایجاد خوردگی می شوند.
جهت فراهم نمودن اقدامات ایمنی مناسب، استفاده از عینک ایمنی، دستکش و دیگر تجهیزات محافظتی توصیه می شود. استفاده از تجهیزات ایمنی فردی به همراه روش های کنترل مهندسی، روش های راهبری استاندار و تجهیزات تغذیه با شرایط نگهداری مناسب، باعث فراهم شدن ایمنی کار با کلرزن می شود.
عوامل کلرزدا مثل دی اکسید گوگرد نیز یک گاز خورنده و محرک محسوب می شود. همچنین در هنگام استفاده از بی سولفیت سدیم نیز باید احتیاط شود زیرا بر اثر مواجهه با اسیدها یا حرارت می تواند تجزیه شده و باعث تشکیل دی اکسید گوگرد خورنده شود.
گازهای کلر و دی اکسید کلر را به عنوان گازهای کلر و دی اکسید کلر را به عنوان گازهای سمی طبقه بندی کرده و بر جلوگیری از رهاسازی های اتفاقی آنها در حین تولید، حمل و نقل، ذخیره سازی و نگهداری تاکید کرد. استفاده از هیپوکلریت سدیم و عوامل مایع کلرزدا باعث کاهش خطرات حمل و نقل و مواجهه هم برای محیط پیرامون و هم بهره برداران تصفیه خانه ها می شود. با این حال، راهبران تصفیه خانه ها باید آموزش های کافی در ارتباط با روش های تولید، دریافت و بارگیری، کنترل نشت های ناگهانی به محیط و دیگر مهارت های مورد نیاز را دریافت نمایند.
مقدار ذخیره سازی در محل باید با توجه به قابلیت اعتماد روش تامین انتخاب شود. برای تصفیه خانه هایی که در نزدیکی منبع تامین اصلی ترکیبات شیمیایی قرار دارند، ذخیره سازی برای مدت 7 روز نیز کفایت می کند. برای مناطقی که ممکن است باعث به تاخیر افتادن تامین مواد مورد نیاز شود، مقادیر ذخیره سازی بیشتری باید مورد ملاحظه قرار گیرد. برای هیپوکلریت سدیم باید از ذخیره سازی خیلی زیاد خودداری شود زیرا محلول های خیلی قوی پایدار نیستند.
در این بخش به بررسی کیفیت فاضلاب های تولیدی در پردازش پنبه، پشم ، ابریشم مصنوعی، کنف و پارچه ابریشمی، مصنوعی ونیمه مصنوعی می پردازیم. به منظور حذف ناخالصی های طبیعی، مواد خام مورد استفاده در فرآیند ساخت در معرض تغییرات فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی گوناگونی قرار می گیرند. همچنین جهت دست یابی به محصول نهایی مطلوب، جداسازی بخش پاک شده و اصلاح ساختار فیزیکی و شیمیایی آن لازم است. این ناخالصی های طبیعی همراه با مواد شیمیایی و دیگر عوامل تمیزکننده مورد استفاده در فرآیند، وارد جریان فاضلاب شده و آلودگی ها را تشکیل می دهند.
آسانی یا مشکل بودن تصفیه فاضلاب عمدتا به ماهیت ناخالصی ها، غلظت آن ها، تجزیه پذیری و جواب گو بودن برای فرآیندهای مختلف تصفیه بستگی دارد. علاوه بر عوامل ذکر شده قبل، روش های دفع فاضلاب های تصفیه شده با توجه به شرایط محلی و دستورالعمل های مراجع کنترل آلودگی تعیین می شود. به طور کلی صنعت نساجی گزینه های مفیدی برای تصفبه مناسب فاضلاب، بازیابی مواد شیمیایی با ارزش و محصولات فرعی از فاضلاب و بازیافت و استفاده مجدد آب مورد استفاده در فرآیند ساخت ارائه می دهد.
همان طور که گفته شد این نوع از فاضلاب ها حاوی ناخالصی های طبیعی و شیمیایی مورد استفاده در فرآیند تولید می باشد. فرآیندهای ریسندگی، بافندگی و اندازه بندی مقدار ناچیزی فاضلاب تولید می کنند. آهارزنی جریان فاضلابی تولید می کند که ماهیت آن به مواد شیمیایی مورد استفاده در فرآیند بستگی دارد. تغارزنی فاضلابی با دما، کل جامدات محلول، جامدات معلق، مقدار PH، رنگ و BOD بالا تولید می کند و در کل ظاهر کف مانندی دارد. فاضلاب قسمت رنگ بری حاوی عامل سفید کننده غیرواکنشی بوده و می تواند به طور مناسبی با جریان های فاضلاب باقیمانده مخلوط شود. پشم شویی، پسابی با PH پایین تولید می کند و می تواند برای خنثی سازی جزئی دیگر جریان های فاضلاب با قلیائیت بالا استفاده شود. آهارزنی باعث تخلیه فاضلاب با PH بالا و جامدات محلول و BOD پایین می شود.
رنگرزی و چاپ دو عملیاتی هستند که از آن ها پساب با کیفیت خیلی متغیر تولید می شود.
