پایش آنلاین سیستم آب شیرین کن و تصفیه فاضلاب برای نگهداری و بهره برداری اپراتور بسیار حائز اهمیت است. اطلاعات و فرامین از مرکز کنترل توسط پایانه های دوردست RTU از طریق یک سیستم واسط System Interface از محل های مورد نظر در اختیار اپراتور قرار می گیرند. تجهیزات مرکز کنترل، عملیات و محاسبات لازم را روی اطلاعات دریافتی انجام داده و برحسب نوع اطلاعات بلافاصله آنها را روی صفحه نمایش منعکس نموده و در معرض دید اپراتور قرار می دهند و یا برای استفاده بعدی در حافظه نگه می دارند. تجهیزاتی که عملیات کنترل و پردازش را در فیلد و نقاط تحت کنترل انجام می دهند و به دو دسته پایانه های دوردست RTU و کنترل کننده های قابل برنامه ریزی PLC تقسیم می شوند.
یکی از اصلی ترین وظایف سیستم کمک به اپراتور برای هرچه بهتر اداره کردن شبکه است. این وظیفه را قسمتی از سیستم به نام رابط انسان و ماشین که اختصارا HMI نامیده می شود، انجام می دهد.
HMI اطلاعات و وضعیت سیستم را به روش های مختلف که برای انسان قابل فهم باشد در اختیار بهره بردار قرار می دهد. این اطلاعات می تواند به صورت لیست وقایع یا اعلام خطر روی صفحه نمایش نشان داده شوند و یا بصورت گزارش چاپ شده از طریق چاپگرها در اختیار بهره برداران و یا کارشناسان فرآیند قرار گیرند. این اطلاعات شامل وضعیت ها، آلارم ها و مقادیر آنالوگ است.
هر ایستگاه کاری به طور معمول یک یا چند صفحه نمایش رنگی دارد که بر روی آنها دیاگرام ها، وضعیت پمپ ها، جریان ها، ولتاژها و … به نمایش در می آیند و در معرض دید بهره برداران قرار می گیرند. بهره بردار می تواند فرمان های لازم را برای کنترل از راه دور تجهیزات صادر نماید.
تجهیزات ابزار دقیق که در حقیقت زیرساخت های یک سیستم کنترل را تشکیل می دهند شامل ابزاری نظیر : سنسور، کنترلر، نشان دهنده، ترانسمیتر، رکوردر و … هستند. این ابزار وظیفه ی اندازه گیری، انتقال، نمایش، ثبت و کنترل پارامترهای مهم فیزیکی نظیر دما، فشار، فلو … را در پروسه های صنعتی به شکلی دقیق برعهده دارند.
حوزه ابزار دقیق را می توان به دو صورت دسته بندی کرد، یکی از نظر نوع عملکرد این ابزار، برای مثال تجهیزاتی که عمل کنترل دما یا فشار یا رطوبت یا سطح را برعهده دارند به کنترلر مشهورند. همچنین می توان ابزار دقیق را از نظر پارامتری که این ابزار بایستی عملیاتی بر روی آن انجام دهند دسته بندی کرد برای مثال بخش های ابزار دقیق مربوط به دما، ابزار اندازه گیری و کنترل دقیق فشار، ابزار سنجش جریان سیالات و انتقال مقادیر و کنترل آن، ابزار سطح سنجی یا اندازه گیری سطح مواد درون مخازن و کنترل دقیق آنها.