کارخانه رب گوجه فرنگی و صنایع شبیه آن مانند کنسرو میوه و مواد غذایی دیگر بصورت فصلی کار می کنند و این نکته در ضروری بودن تصفیه فاضلاب کارخانه رب گوجه فرنگی اثری ندارد.
مراحل آماده سازی آن بصورت زیر است:
در حین این مراحل حجم بالایی از زائدات جامد گاهی اوقات تا 50 درصد تولید می شود. روش های دفع آنها بصورت زیر است:
حجم مایعات تولیدی معادل با مقدار آب مصرفی منهای آب تلف شده در اثر تبخیر، نشت و آب موجود در محصول نهایی می باشد. جداسازی آب خنک کننده از فاضلاب باقیمانده به منظور کاهش اندازه تصفیه خانه سودمند است.
فرآیند تصفیه فاضلاب شامل تصحیح pH، انعقاد و ته نشینی، به همراه تصفیه بی هوازی و هوازی می باشد. حجم فاضلاب تولیدی این صنایع زیاد است البته با ارائه راهکارهایی می توان این حجم را کاهش داد. تفکیک جریان های تولیدی مختلف در مرحله طراحی می تواند حجم فاضلاب را تا 50 درصد کاهش دهد.
در کارخانه تولید رب گوجه فرنگی، آب خنک کننده خروجی از تبخیرکننده ها و سستم تقطیر را می توان برای شستشوی اولیه قوطی ها به کار برد.استفاده از شلنگ با فشار کم و دبی بالا را می توان از چرخه حذف کرد و بجای آن از شلنگ های نازل دار با فشار بالا که دارای قطع کن در خروجی هستند استفاده کرد.
برای اندازه گیری سریع کلر باقیمانده و pH آب مورد نظر از دستگاه کلرسنج استفاده می شود و به روش مقایسه رنگی، میزان هر یک تعیین می گردد. در وسط این دستگاه، یک یا دو محفظه شفاف با درب پلاستیکی تعبیه شده است. در دو طرف این محفظه، دو ردیف تابلود با رنگ های مختلف که در روی هر رنگ، عددی قید شده است، موجود می باشد. یک طرف معمولا مخصوص سنجش کلر باقیمانده و طرف دیگر مخصوص سنجش pH آب می باشد.
کلرسنج ها برحسب نوع معرفی که در آنها به کار می رود دارای انواع مختلفی هستند که متداولترین آنها، کلرسنج های با معرف های DPD به شکل محلول یا قرص می باشد.
کلر باقیمانده آزاد – کل کلر باقیمانده = کلر ترکیبی
یکی از فراوان ترین نوترینت های کربوهیدراته طبیعی، متشکل از واحدهای متصل گلوکز، که به صورت انبوه در دانه ها، میوه ها، غده ها، ریشه ها و مغز ساقه گیاهان یافت می شود و کاربردهای فراوانی در صنعت داروسازی، صنایع غذایی و تغذیه، صنعت نساجی و غیره دارد. فاضلاب های به وجود آمده در طول فرآیند تولید، بسته به مواد خام مصرفی بعنوان منبع نشاسته، در کیفیت و حجم متغیر هستند. بعلت COD بالا تصفیه فاضلاب صنایع نشاسته یکی از ضروریات این صنعت است.
تولید پودر نشاسته نیازمند 30 تا 50 مترمکعب آب به ازای هر تن می باشد در حالیکه تولید خلال و برگه های سیب زمینی یک فرآیند خشک است.
تصفیه فاضلاب صنایع نشاسته معمولا به وسیله روش های بیولوژیکی انجام می شود، که در آن یک مرحله تصفیه بی هوازی شامل لاگون سازی بی هوازی، به همراه برکه های اختیاری و برکه های تثبیت هوازی، پسابی با کیفیت قابل قبول تولید می کنند.
تصفیه بی هوازی با استفاده از صافی های با جریان رو به بالا و رو به پایین، UASB، راکتورهای با بستر سیال و غشا ثابت نیز انجام شده است. ظرفیت واحدهای UASB از 5 تا 15 کیلوگرم COD در مترمکعب، در دمای 30-35 درجه سانتی گراد، متغیر است. این فاضلاب ها دچار کمبود نیتروژن و فسفر هستند. بنابراین تکمیل نوترینت ها ضروری است.نشاسته یک ماده نسبتا نامحلول بوده که می تواند با نصب زلال سازهای اولیه از فاضلاب بازیابی شود.
تصفیه فاضلاب نشاسته به منظور کنترل آلودگی، تولید بیوگاز و استفاده از پساب تصفیه شده در آبیاری و کاربرد لجن به عنوان احیاکننده خاک قابل کاربرد است.
طبق تعریف، اسمز معکوس باید بر فشار اسمزی محلول غلبه نماید. از آنجا که فشار اسمزی محلول با میزان شوری آن تناسب مستقیم دارد، بنابراین شوری منبع تغذیه، به عنوان فاکتور اولیه در تعیین فشار کارکرد سیستم RO به کار می رود.
شدت جریان آب از میان غشا به مقدار فشار اضافه بر فشار اسمزی در آب ورودی بستگی دارد. بنابراین، اگر سیستم RO در فشاری بهره برداری شود که فقط کمی بیشتر از فشار اسمزی باشد، میزان آب تولید شده کم است. چون خصوصیات نمک عبوری به فشار بستگی ندارد و در حد ثابتی باقی می ماند، کیفیت آب نفوذ کرده از غشا، پایین است. در صورت افزایش میزان فشار، میزان جریان تولیدی و نیز کیفیت آن، افزایش می یابد.
مکانیسم های حذف غشاء های NF (نانو فیلتراسیون) و RO (اسمز معکوس) مشابه اند و اغلب این دو غشاء در گروه غشاءهای اسمز معکوس طبقه بندی می شوند. اما نام های گوناگونی برای غشاء NF وجود دارد از جمله غشاء های Loose RO، غشاء های نرم سازی، غشاءهای RO کم فشار، کاربردهای اصلی غشاء های گروه اسمز معکوس نمک زدایی آب های لب شور، آب های اقیانوس ها، نرم سازی، حذف مواد آلی طبیعی(NOM) و حذف آلاینده های خاص می باشد.
غشاء های با اندازه منافذ غشاء کمتر از 1nm می توانند بیش از 90 درصد بیشتر مولکول های NOMs را حذف نماید. فرآیندهای غشایی NOMs را از طریق فیلتراسیون و جذب می توانند حذف نمابند. کارایی حذف NOMs به منافذ غشاء بستگی دارد. فرآیندهای غشایی با فشار زیاد (NF , RO) با داشتن منافذ نسبتا کوچکتر امکان حذف قابل ملاحظه ای از NOMs را فراهم می سازند. معمولا حذف NOMs توسط توسط NF M و RO حدود 50 تا 99 درصد گزارش شده است. غشاء ها بویژه آنهایی که MWCO آنها در محدوده ی 500-100 دالتون است در حذف NOMs بسیار موثر می باشند. اکر چه NF و RO مواد آلی طبیعی را حذف می نمایند. اما چون سیستم NF، فلاکس بیشتری تولید می نماید لذا اقتصادی تر از RO است. مطالعات متعددی کارایی غشای نانوفیلتراسیون و اسمز معکوس در حذف مواد آلی طبیعی را مورد مطالعه قرار دادند.
از جمله حذف بیش از 80 درصد (84 الی 98 درصد) NOMs با غشای NF، مارپیچی پلی آمیدی فیلم نازک با MWCO معادل 300 دالتون توسط Siddiqui، حذف 98 درصد و 96 درصد NOMs به ترتیب با استفاده از غشای RO با MWCO=100 Da و NF با MWCO معادل 400 دالتون توسط تیلور و همکاران، حذف حدود 80 درصد NOM از آب زیرزمینی با استفاده از دو غشاء پلی آمید RO و یک غشای پلی آمیدی NF که MWCO هر سه آنها 200 دالتون بود توسط گونا و همکاران، حذف بیش از 95 درصد NOM با غشاء NF پلی آمیدی مدل ESNA با MWCO برابر 200 دالتون توسط Yoon و همکاران، حذف 93.5 درصدی(بر حسب TOC) اسید هیومیک توسط غشاء NF را می توان نام برد.