تولید ازن به روش UV همان روشی است که ازن در اتمسفر بالایی تولید می شود. تابش UV ( کمتر از 200nm ) بوسیله یک لامپ تولید شده و از میان هوای خشک یا اکسیژن عبور داده می شود. ازن در اثر واکنش های شیمیایی تولید می شود. غلظت ازن تولید شده به این روش 0.25 درصد به مراتب کمتر از ازن تولید شده به روش تخلیه کرونا است. این روش فقط برای سیستم های کوچک مناسب بوده، هزینه ی سرمایه گذاری کمی لازم داشته و نگهداری آن نسبتا آسان است.
متداول ترین روش تولید ازن برای تصفیه خانه های آب، راکتور تخلیه کرونا است. این راکتور متشکل از دو الکترود قرار داده شده با فاضله از هم است. جریان با ولتاژ بالا در یک ماده ی دی الکتریک برقرار شده و گاز خوراک بین الکترودها جریان می یابد. غلظت ازن از 1 تا 3/5 درصد وزنی با خوراک هوای خشک و سرد تا 2 تا 7 درصد با خوراک اکسیژن متغیر است.
به دلیل کوتاه بودن طول عمر ازن ژنراتور باید این گاز را در محل تولید کرد. از مزایای تولید در محل این است که از مشکلاتی از قبیل حمل و نقل و یا نگهداری در انبار جلوگیری می شود. از دیگر مزایای این گاز این است که وقتی در محل تولید می گردد می تواند از غلظتی برابر با 200000ppm برخوردار شود. هرگاه این گاز در آب آزاد گردد، غلظت آن فقط به چند ppm تنزل می یابد و پس از اینکه قسمتی از گاز آزاد شده در آب، در نهایت به سطح آب و به هوای آزاد می رسد. به سختی می توان غلظت آن را بیش از 0.1 ppm اندازه گیری نمود و پس از مدت کوتاهی اثری از ازن در آب باقی نمی ماند.
ازن برای اولین بار در دهه ی نخست قرن بیستم برای گندزدایی منابع آب در فرانسه مورد استفاده قرار گرفت. کاربرد آن رفته رفته به چندین کشور اروپای غربی و نهایتا به آمریکای شمالی گسترش یافت. بیش از 1000 مورد تاسیسات گندزدایی با ازن در سراسر جهان وجود دارد که تقریبا تمامی آن ها به منظور گندزدایی منابع آب مورد استفاده می باشند. در حدود 200 مورد از تاسیسات در آمریکای شمالی در حال بهره برداری است. یکی از کاربردهای متداول دستگاه ازن ساز در تاسیسات از بین بردن عوامل ایجاد مزه، بو و رنگ است.
تاثیر ازن بر روی دیواره باکتری ها، 51% بیشتر از کلر و از نظر زمانی نیز 3100 برابر سریع تر از کلر عمل می کند.
ازن قابلیت کشتن و از بین بردن میکروارگانیسم های مختلف شامل انواع باکتری ها، قارچ ها، ویروس ها، مخمرها و جلبک ها را دارد. ازن در برابر کیت های پرتوزدایی چون ژیاردیا و کریپتوسپوریدیوم نیز موثر بوده که کلر فاقد این خاصیت است.
در زیر در مورد رایج ترین مشکلات استخر و برطرف کردن آن ها توضیحاتی ارائه شده است که برای تصفیه آب استخر و بهره برداری از آن بسیار حائز اهمیت است که به شرح ذیل است.
1- فیلتر کردن ناکافی
الف) افزایش زمان فیلتر کردن
ب) تمیز کردن فیلتر
2- ذرات جامد زیاد
الف) کنترل خاصیت قلیایی کل و ph آب و تنظیم آن ها
ب) تخلیه آب
1-مس حاصل از لوله ها و گرم کن توسط آب اسیدی
الف) خاموش کردن فوری پمپ گردش آب تا زمان برطرف کردن مشکل
ب) تست و متعادل کردن pH، استفاده از مواد قلیایی برای افزایش pH و برس زدن و تست pH پس از چند ساعت
ج) اضافه کردن یک عامل دو ظرفیتی فلزی به آب جهت ترکیب با فلزات داخل آب و فیلتر کردن آن ها به مدت 72 ساعت تا کسب تعادل شیمی آب.
1- آهن حاصل از وسایل و تجهیزات فلزی توسط آب اسیدی
الف) کنترل و تنظیم خاصیت قلیایی کل، سختی و ph
ب) تخلیه جزیی یا کلی آب
ج) اضافه کردن یک عامل دو ظرفیتی فلزی به آب
1- آب بسیار اسیدی
2- سیاه شدن فلزات توسط عمل الکترولیز
الف) نفوذ آب به داخل جعبه تقسیم و زیاد بودن املاح نمکی آب
ب) جلوگیری از نفوذ آب
1- بیکربنات کلسیم حاصل از تبخیر آب
الف) کنترل سختی، تخلیه جزیی یا کلی آب با سختی بیش از 200ppm
ب) کنترل و تنظیم ph و خاصیت قلیایی کل
1- ph کم و کلرآمین زیاد، تنظیم ph و شوک جکوزی
1- بوی کلر حاصل از کلرآمین، تنظیم ph و شوک جکوزی
2- بوی نای رشد جلبک یا باکتری های زیاد، شوک آب برای کشتن باکتری یا تخلیه آب جکوزی
3- بوی کپک زدگی جکوزی، یافتن محل کپک و از بین بردن آن با مواد ضدعفونی کننده
1- صابون، روغن یا لوسیون زیاد شناگران
الف) افزایش زمان فیلتر کردن جهت از بین رفتن کف
ب) تخلیه آب جکوزی
کلر و ترکیبات کلر، مانند هیپوکلریت سدیم و هیپوکلریت کلسیم، خیلی زیاد برای گندزدایی آبهای آشامیدنی بکار می روند. هنگامیکه کلرزنی بخوبی شناخته و بکار رود، روشی است عملی، بی خطر و موثر برای نابود ساختن ارگانیسم های بیماری زا.
گندزدایی آب با کلر چندین نفع ثانوی نیز دارد. کلر برای گندزدایی تانک های ذخیره و لوله های آب، برای اکسیداسیون آهن، منگنز و هیدروژن سولفوره و کنترل مزه ها ، بوها، آلگ ها و توده های شناور موجودات زنده مفید و موثر است.
پنج فاکتور در گندزدایی آب با کلر موثر است.
از بین رفتن ارگانیسم ها مستقیما متناسب با غلظت کلر و زمان تماس است. یعنی اگر غلظت کلر در آب کاهش یافت زمان تماس باید افزایش یابد یا برعکس تا در امکان نابودی میکروارگانیسم های آب تغییری حاصل نگردد. برای مثال، باقیمانده کلر ترکیبی که یک گندزدای ضعیفی است، در مقایسه با کلر باقیمانده آزاد به غلظت و زمان تماس بیشتری نیاز دارد تا میکروارگانیسم های آب را از بین ببرد.
معمولا مقدار کلر باقیمانده آزاد در منتهی الیه شبکه توزیع آب را باید حداقل به 0/3 میلیگرم در لیتر رسانید.
کارایی گندزدایی کلر به درجه حرارت نیز بستگی دارد. در حرارتهای پایین تر میکروب ها آهسته تر می میرند. در هر صورت کلر در آبهای سرد ثابت تر است و باقیمانده آن برای زمان طولانی تری در آب باقیمانده و تا اندازه ای سرعت کمتر گندزدایی را جبران می نماید.کلرزنی، در شرایطی که تمام فاکتورها برابر هستند، در آبهای دارای درجه حرارت بیشتر، موثرتر می باشد.
چون نسبت اسید هیپوکلریت بستگی به PH دارد، ببنابراین PH بر عمل گندزدایی کلر اثر می گذارد.
اسید هیپوکلرو در PH پایین کمی تجزیه می شود که بیشتر کلر باقیمانده به صورت HOCL است در صورتیکه در PH بالاتر بطور کامل تجزیه می گردد که یون هیپوکلریت بیشتر کلر باقیمانده آب می باشد.بیشتر اسید هیپوکلرو در PH=6-8/5 تجزیه می شود و حرارت اثر کمی در توزیع اسید هیپوکلرو و یون هیپوکلریت در PHهای مختلف دارد.
اثر گندزدایی کلر فقط بعد از تماس ارگانیسم ها با کلر، موثر است. کدورت، ذرات ریز و سایر ناخالصی های معلق در آب، مانع تماس کافی ارگانیسم ها با کلر شده و آنها را در برابر اثر کشندگی کلر حفظ می کند. بنابراین برای کلرزنی موثر آب، کدورت باید تا حداکثر ممکن بوسیله مراحل مختلف تصفیه، مانند انعقاد، تجمع ذرات و صاف کردن، کاهش یابد.
تمیز نگه داشتن استخر بهترین راه حل برای جلوگیری از رشد جلبک است. شیمی آب در حال متعادل باشد و به طور منظم از برس استفاده شود. روش های حذف جلبک استخر شامل برس زدن باعث نمایان شدن رشد میکروسکوپی جلبک و جلوگیری از رشد سریع و همه جانبه آن می شود.
اگر شما با رشد پیشرفته جلبک روبرو شدید، می توانید از دو روش استفاده کنید :
هیچ گونه راه حل معجزه آسا وجود ندارد. هیچ گونه مواد شیمیایی وجود ندارد که به آب استخر و جکوزی اضافه شود و بتواند جلبک را فورا از بین ببرد. هر روشی به کار سخت و مستمر نیاز دارد.
جلبک کش ها از رشد جلبک ها جلوگیری می کنند. در واقع، آن ها برای اهداف مختلفی عرضه می شوند و از قدرت مختلفی برای از بین بردن جلبک ها برخوردارند.
جلبک کش ها براساس کاربرد به دو دسته تقسیم می شوند:
سختی آب معرف وجود املاح خاصی نظیر کاتیون های کلسیم، منیزیم و … است که تشکیل رسوباتی نظیر بی کربنات کلسیم، بی کربنات منیزیم، سولفات کلسیم، سولفات منیزیم و … می دهد اما به طور کلی منظور از سختی، سختی حاصل از کلسیم است.
سختی بالای آب می تواند آن را مستعد رسوب گذاری نماید و البته در صورتی که سختی آب از حد مناسب خود کمتر باشد سبب آسیب دیدن روکش، رنگ و پوسته بتنی خواهد شد. میزان سختی مطلوب آب 180ppm تا 250ppm است که مقدار 200ppm ایده آل است.
بهترین روش برای کاهش سختی آب اضافه نمودن آب تازه به استخر است. برای افزایش سختی آب به اندازه 10ppm می توان به ازای هر 10000Lit آب استخر 110لق کلرید کلسیم یا 140gr سولفات کلسیم به آب اضافه کرد.
در صورتیکه استخر در منطقه ای وجود دارد که سختی آب منطقه بسیار کم است علاوه بر روش فوق باید از مواد ضدعفونی کننده با پایه کلسیم استفاده کرد. مقدار سختی ناشی از کلسیم در جکوزی باید بین 150ppm تا 200ppm باشد.